2025 yılında küresel çatışmaların artmasıyla birlikte sınır güvenliği politikaları sıkılaştı ve ticaret savaşları hız kesmeden devam etti. Küresel Barış Endeksi (GPI), bu yıl devlet düzeyindeki çatışmaların sayısının 2. Dünya Savaşı’ndan sonraki en yüksek seviyesine ulaştığını gösteriyor.
Birçok ülke, yaşanan bu duruma askerileşme düzeyini artırarak yanıt veriyor.
Diğer yandan, bazı ülkeler barışı önceliklendirmeye devam ediyor.
Institute for Economics & Peace (Ekonomi ve Barış Enstitüsü) tarafından geliştirilen GPI, askeri harcamalar, dış çatışmalar, terörizm ve cinayet gibi 23 gösterge ile hesaplanıyor.
Endeksin zirvesindeki on ülke, son 20 yıldır neredeyse hiç değişmiyor. Bu ülkelerde yaşayan insanlara, barış politikalarının günlük hayatlarını nasıl etkilediğini sorduk.
İZLANDA: ‘BEBEKLER DIŞARIDA GÜVENLE UYUYABİLİYOR’
2008 yılından bu yana sıralamanın zirvesinde yer alan İzlanda, dünyanın en barışçıl ulusu olmayı sürdürüyor. Ülke, güvenlik, devam eden çatışmalar ve askerileşme konularında lider durumda.
İzlandalılar için bu güvenlik hissi, günlük hayatın ayrılmaz bir parçası. “Gece dışarıda korkmadan yürüyebilmek, kafe veya mağazada alışveriş yapan ebeveynlerin dışarıda bebek arabasında uyuyan çocuklarını görme olanağı, burada oldukça yaygın,” diyor bir İzlandalı. Ayrıca, polislerin silah taşımadığını vurguluyor.
Ülkenin toplumsal cinsiyet politikalarındaki öncülüğün, kadınları güvende hissettirdiğini belirtiyor. “Eşit fırsatlar ve güçlü sosyal sistemler, daha adil ve güvenli bir toplum yaratıyor,” diye ekliyor.
İzlanda’nın iç huzurunu hissetmek isteyenlere günlük rutine katılmalarını öneriyorlar. “Gerçek İzlanda, güçlü müzik ve sanat sahnesiyle değil, doğayla ve her türlü hava koşulunda keşfediliyor,” diyor.
İRLANDA: ‘İNSANLAR BİRBİRİNİ KOLLUYOR’
20. yüzyılın sonlarında çatışmalar yaşanan İrlanda, bugün barışı önceliklendirmeye devam eden bir ülke. Yıllar içinde askerileşme seviyesini düşüren İrlanda, endeks sıralamasında yükseleşiyor.
Bugün, içeride ve dışarıda en az çatışma yaşayan ülkeler arasında yer alıyor. “Küçük bir kasaba veya büyük bir şehirde olsanız da derin bir topluluk ve dostluk hissi sizi evinizde hissettiriyor,” diyor bir İrlandalı.
Toplumdaki eşitsizliklerin ve gerilimlerin, güçlü sosyal destek sistemleri ve topluluk esenliğine odaklanan çalışmalarla azaldığını düşünüyor. “İnsanlar birbirini kolluyor. Burada, yabancılardan yardım isteyebileceğiniz, sizin için yolunu değiştirecek insanlar var,” diye belirtiyor.
İrlanda, askeri olarak nötr kalıyor ve çatışmaların çözümü için diplomasiye öncelik veriyor. Ayrıca, doğal ve kültürel varlıklarının korunmasını sağlıyor.
YENİ ZELANDA: ‘HAYATIN YAVAŞ AKIŞI BAKIŞ AÇINIZI DEĞİŞTİREBİLİR’
Yeni Zelanda, bu yıl GPI sıralamasında iki sıra yükselerek üçüncü sırada yer aldı. Bu, ülkenin güvenlik alanlarındaki iyileşmelerin ve gösteri ve terörle bağlantılı olayların azalmasının etkisiyle gerçekleşti.
Pasifik’te izole bir ada ülkesi olan Yeni Zelanda’nın coğrafyası, doğal bir koruma sağlıyor. Bununla birlikte, ülke içinde de önemli iç politikaların bulunduğu ifade ediliyor.
Bir Yeni Zelandalı, “Yeni Zelanda, dünyanın en katı silah yasalarına sahip ülkelerinden biridir ve bu da güvenlik hissine katkı sağlıyor,” diyor.
Çocukların okula yürüyerek gittiği, insanların kapılarını kilitlemediği ve yolda arıza yapan bir araca sürücülerin durup yardım teklif ettiğini anlatıyor. “Genel olarak topluma ve sisteme güven var, bu da günlük hayatta gerçek bir topluluk hissi yaratıyor,” diyor.
Yeni Zelandalılar, güçlü sosyal güvenlik ağları ve evrensel sağlık hizmetlerine erişim ile doğa ile bağlarını ön planda tutuyor. “Kartpostal görüntülerinin ötesinde, Yeni Zelanda’nın derinliği var. İnsanlar samimi, Maori kültürü zengin ve hayatın yavaş akışı bakış açınızı değiştirebilir,” diye ekliyor.
AVUSTURYA: ‘GÜVENLİK SADECE BİR İSTATİSTİK DEĞİL, HAYATIN GERÇEĞİ’
Avusturya, bu yıl GPI sıralamasında bir sıra gerileyerek dördüncü sırada yer aldı. Anayasa gereği tarafsızlık politikası güdüyor ve bu nedenle NATO gibi birliklere katılmıyor, bu da ülkenin dikkatini ve kaynaklarını iç meselelerine yönlendirmesine yardımcı oluyor.
Bir Avusturyalı, “Güçlü bir sosyal güvenlik ağı, yüksek standartlı sağlık ve mükemmel eğitim olanakları, istikrar ve güveni besliyor,” diyor.
Yaşadığı yerin insanların gece yarısı nehir kenarında yürüyüşe çıktığı, kapılarını kilitlemediği ve bisikletlerini zincirlemeden dışarı park ettiği bilgilerini paylaşıyor. “Güvenlik, sadece istatistik değil, hayatın gerçeği,” diyor.
Ülkeye gelenlerin bu güvenlik hissinden faydalandığını belirtiyor. “Birkaç gün içinde insanlar tamamen rahatlayıp streslerini atıyor ve çocukluklarındaki gibi uyumaya başlıyorlar,” şeklinde açıklıyor.
SİNGAPUR: ‘GÜVENLİĞİN GETİRDİĞİ ÖZGÜRLÜKLER’
Altıncı sırada bulunan Singapur, bu yıl listede ilk 10’a giren tek Asya ülkesi oldu. Kişi başına askeri harcamanın en yüksek olduğu ülkelerden biri olmasına rağmen, güvenlik açısından özellikle yüksek not aldı.
Singapurlular için, süregelen bir çatışmanın olmaması ve iç güvenlik, huzur için önemli faktörlerden biri. “Gece yürüyüşe çıkmaktan korkmuyorum. Eve yürümek, birçok metropolde olduğu gibi gerilim dolu ya da bunaltıcı değil,” diyor bir Singapurlu.
Ülkeye gelenlere, gece 02.00’de nehir kenarında yürümeyi, sokak lezzetlerini tatmayı veya parka gitmeyi deneyimlemelerini öneriyor. “Burada herkes özgür hissettiğini belirtiyor,” diyor.
![BBC]()
News
